Η ταινία Αγνοούμενος του Κώστα Γαβρά βασίζεται στο βιβλίο του Thomas Hauser Missing που εκδόθηκε το 1978 με τίτλο The Execution of Charles Horman: An American Sacrifice (Η εκτέλεση του Charles Horman: Μια αμερικάνικη θυσία).
Κεφάλαιο ΧΙ: Η βασιλεία του τρόμου (σελ. 96-97)
Με
το θάνατο του Allende, η Χιλή υπέκυψε στην κυριαρχία των στρατιωτικών. Δύο ημέρες μετά την πτώση της La Moneda, ο αρχιστράτηγος Augusto Pinochet, ανέλαβε το ρόλο του προέδρου. Μαζί του ανέλαβαν ο Cesar Mendoza και ο José Toribio Merino (νεοδιορισθέντες αρχιστράτηγοι των Καραμπινιέρων και του Πολεμικού Ναυτικού) καθώς και ο επικεφαλής της Πολεμικής Αεροπορίας, Gustavo Leigh. Μαζί, οι τέσσερις άνδρες οργάνωσαν ένα βασίλειο τρόμου που δεν είχε προηγούμενο στη σύγχρονη Λατινική Αμερική. Ο δεδηλωμένος στόχος της χούντας ήταν «η εξόντωση του μαρξισμού στη Χιλή». Για το σκοπό αυτό, λίστες συλλήψεων διανεμήθηκαν στα στρατιωτικά διοικητήρια όλης της χώρας και χιλιάδες άτομα φυλακίστηκαν. Κλειδωμένοι στα σπίτια τους λόγω της απαγόρευση της κυκλοφορίας που ίσχυε όλο το εικοσιτετράωρο, συνελήφθησαν 75.000 Χιλιανοί. Δεκαπέντε χιλιάδες από αυτούς εκτελέστηκαν. Αν λάβουμε υπόψη τον πληθυσμό της Χιλής, η ανάλογη δράση στην Ηνωμένες Πολιτείες θα είχε ως αποτέλεσμα τη σύλληψη 1,8 εκατομμύρια ανθρώπων και 360.000 θανάτων. Ο στρατός λειτούργησε σαν στρατός κατοχής σε μια ξένη χώρα. Σε όλη τη διάρκεια του Σεπτεμβρίου πτώματα βρίσκονταν στους δρόμους του Σαντιάγο με οστά θρυμματισμένα και νύχια που είχαν αφαιρεθεί. Μια ομάδα αγροτών που διέσχιζε τον ποταμό Nuble στην κεντρική Χιλή βρήκε δεκάδες ακέφαλα πτώματα, με τα χέρια δεμένα, να επιπλέουν. Οι ψαράδες στο λιμάνι του Talcahuano σταμάτησαν να δουλεύουν όταν τα δίχτυα ανέσυραν κομμάτια ανθρώπινης σάρκας που είχε ρίξει το Ναυτικό της Χιλής στη θάλασσα. Κέντρα κράτησης ξεφύτρωναν σε όλη τη Χιλή. Στην έρημο Atacama εξακόσιοι κρατούμενοι φυλακίστηκαν σε ένα εγκαταλελειμμένο αλατωρυχείο, όπου οι η θερμοκρασία έφτανε στους 43 βαθμούς Κελσίου την ημέρα και έπεφτε κάτω από το μηδέν την νύχτα. Στο νησί Dawson, στο νοτιότερο άκρο της Χιλής οι φυλακισμένοι δεν είχαν τίποτα για να προστατευτούν από τους ανέμους της Ανταρκτικής παρά μόνο τα ρούχα που φορούσαν. (Στη φωτογραφία o Salvador Guillermo Allende Gossens, 26 Ιουνίου 1908 – 11 Σεπτεμβρίου 1973)
Κεφάλαιο XX: Εκτέλεσε ο χιλιανός στρατός τον Charles Horman; (214-215)
Επισήμως, η κυβέρνηση της Χιλής λέει ότι ο Charles Horman βρέθηκε σε ένα δρόμο στο Σαντιάγο από μια διερχόμενη στρατιωτική περίπολο και παραδόθηκε στο νεκροτομείο στις 1:35 μ.μ. στις 18 Σεπτεμβρίου 1973, δηλαδή την επομένη της εξαφάνισής του. Το πτώμα του παρέλαβε ο Angel Carrasco, ένας υπάλληλος του νεκροτομείου που φέρεται να μην θυμάται τίποτα από το περιστατικό, αλλά αναγνωρίζει την υπογραφή του στο πιστοποιητικό παραλαβής του πτώματος. Στη συνέχεια πήραν δακτυλικά αποτυπώματα από το πτώμα το οποίο έμεινε άταφο για δεκαέξι ημέρες πριν τελικά ταφεί στο δημοτικό νεκροταφείο του Σαντιάγο. Λόγω ενός «λάθους στην ταξινόμηση», η κάρτα με τα δακτυλικά αποτυπώματα χάθηκε, για να ξαναβρεθεί την ημέρα που ο Ed Horman (πατέρας του Charles Horman) πληροφορήθηκε από τον Lovell Jarvis (σύμβουλος προγραμμάτων του Ιδρύματος Ford) ότι ο γιός του Charles ήταν νεκρός. Η κυβέρνηση της Χιλής ισχυρίζεται επίσης ότι δεν είναι δυνατόν ο Charles να είχε συλληφθεί από το στρατό όπως ισχυρίζονται οι γείτονες επειδή οι στρατιωτικοί κανονισμοί απαιτούσαν από τους στρατιώτες να ταξιδεύουν με στρατιωτικά οχήματα με ευδιάκριτη σήμανση και ποτέ σε ένα μόνο όχημα. Σε ένα έγγραφο της 13ης Δεκεμβρίου 1973 προς την πρεσβεία των Ηνωμένων Πολιτειών, η χούντα δήλωσε: «Οι αρμόδιες αρχές του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας θεωρούν πολύ πιθανό ότι ο θάνατος οφείλεται στη δράση ελεύθερων σκοπευτών ή εξτρεμιστών που χρησιμοποίησαν στρατιωτικές στολές». Μια εναλλακτική εξήγηση προέρχεται από τον Enrique Guzman, υποδιευθυντή Διεθνών Σχέσεων του Υπουργείου Εξωτερικών της Χιλής, ο οποίος ανέφερε στην αμερικανική πρεσβεία στις 5 Δεκεμβρίου 1973, ότι ο Horman ήταν «βαθιά αναμεμειγμένος σε αριστερές δραστηριότητες» και «ίσως είχε πυροβοληθεί από τους ίδιους τους συντρόφους του γιατί είχε προδώσει τον αγώνα». Η αναφορά του Guzman βασίστηκε εν μέρει σε ένα υπόμνημα που είχε συντάξει ο στρατηγός Augusto Lutz, επικεφαλής της Στρατιωτικής Υπηρεσίας Πληροφοριών της Χιλής, ο οποίος θεωρείται ότι διέταξε την εκτέλεση του Charles Horman. Η έκθεση Lutz αναφέρει: «Η ζωή των αμερικανών πολιτών Frank Randall Teruggi και Charles Horman εξετάσθηκε ενδελεχώς από αξιωματούχους της Στρατιωτικής Υπηρεσίας Πληροφοριών προκειμένου να διαπιστωθεί η αιτία του θανάτου τους, ως ένδειξη σεβασμού προς τον Αμερικανική Πρεσβεία. Οι διαθέσιμες πληροφορίες και για τα δύο πρόσωπα οδηγούν στο συμπέρασμα ότι είχαν εμπλακεί σε ακροαριστερά κινήματα στη χώρα μας τα οποία υποστήριζαν τόσο υλικά όσο και ιδεολογικά. Διαθέσιμα και τεκμηριωμένα στοιχεία αποδεικνύουν ότι και οι δύο Αμερικανοί πέθαναν σε περιοχή που δεν ήλεγχε ο στρατός». (Στη φωτογραφία o Charles Edmund Lazar Horman, 15 Μαΐου 1942 – 19 Σετεμβρίου, 1973)
